Gökyüzü Aşıkları

  Herkese merhaba! Uzun bir aradan sonra karşınızdayım. Bu sefer bir takımyıldızının özelliklerini ve mitolojik öyküsünü anlatmayacağım. Daha pratik ve daha basit, günlük hayatınızda kullanabileceğiniz şeyler ile karşınızdayım.   Önceki yazılarımı okudunuz ve beğendiniz mi bilmiyorum ama benim adıma yazması çok eğlenceliydi. Ancak fark ettim ki yazdıktan bir süre sonra ben de bu hikayeleri unutuyorum. Orion , Pleiades , Sirius , Andromeda ya da İkizleri unutmuyorum belki ama Lir  ve Okçuk Takımyıldızlarının öyküsünü unuttum bile 😊 Bazen hangi takımyıldızları birbirine yakındı onu da unutabiliyorum ve sadece şeklinden ya da en parlak yıldızından onu ayırt edebiliyorum. Gecenin ilerleyen saatinde dünyamızın hareketi nedeniyle daha farklı açıdan baktığım zaman tanıdığım bir takımyıldızını dahi çıkaramayabiliyorum. İşte bu nedenlerle teknolojiden faydalanmak gerekiyor. Yıldızların, Takımyıldızlarının ve Gezegenlerin konumunu gösteren uygulamalar gözlem yapmamızı ve gökcisimleriniz

Gökyüzünün binlerce muhteşem hikayesinden birini daha anlatacağım bugün sizlere. İncirleri bekleyen bir karganın ve ağzında taşıdığı kupanın öyküsü… Karga (Corvus) ve Kupa (Crater) takımyıldızlarının öyküsüne ve bu takımyıldızlarının özelliklerine gelin yakından bakalım. Karga ve Kupa Takımyıldızının Özellikleri Karga (Corvus) takımyıldızının en parlak yıldızı kadri 2.59 olan Gienah (γ Crv) yıldızıdır. Başak (Virgo), Hidra (Hydra) ve Kupa (Crater) takımyıldızlarına olan konumu sayesinde onu gece gökyüzünde daha kolay tespit edebilirsiniz. Yandaki fotoğrafta bu takımyıldızlarını rahatlıkla görebilirsiniz. Kupa (Crater) takımyıldızının en parlak yıldızı 3.57 kadir ile δ Crt yıldızıdır. Kadri parlak (3’ten küçük) bir yıldızı bulunmadığı için şehir ışıklarının yoğun olduğu yerlerde gözlemlenememesi muhtemeldir. Karga (Corvus), Başak (Virgo), Hidra (Hydra), Aslan (Leo) ve Altılık (Sextans) takımyıldızlarına olan konumu gece gökyüzünde onu bulmanızı kolaylaştırabilir. Yandaki fotoğraft

  Evet yeni bir seriye başlıyoruz, Nebulalar (bulutsular) serisi. Serimizin ilk üyesi ise NASA tarafından beş gün önce paylaşılan bir bulutsu, NGC 2313. NASA NGC 2313 Bulutsusunu (Nebulasını) Hubble Uzay Teleskobu ile üstte gördüğünüz gibi fotoğraflamış. NGC 2313 Bulutsusunun özelliklerine gelince, bir emisyon bulutsusudur. Salma (Emisyon) bulutsusu, kendi ışıklarını yayan parlak, dağınık iyonize gaz bulutlarıdır. (Bulutsu ne demek diye sorarsanız  Astronomi Sözlüğü ne bir göz atın derim 😉 ). Gerçekten de çok güzel ve uzayın muhteşemliğini gözler önüne seren bir fotoğraf. Uzayı böyle gözlemleyebilmek sizce de çok hoş olmaz mıydı? Bir sonraki yazımda görüşmek üzere, göğe bakmayı ve uzayı hayal etmeyi unutmayın ⭐   Kaynakça:  https://www.nasa.gov/sites/default/files/thumbnails/image/potw2119a.jpg https://www.nasa.gov/image-feature/goddard/2021/hubble-spots-a-cosmic-cloud-s-silver-lining https://tr.wikipedia.org/wiki/NGC_2313

 Yıldızları seyrederken fark etmişsinizdir, sanki bize göz kırpar gibi yanıp sönerler. Hatta bu özelliklerini yıldız mı gezegen mi nasıl ayırt ederiz yazımda belirtmiştim. Gezegenler daha durgun görünürken yıldızlar yanıp sönerler, bu da bizim ayırt etmemizi kolaylaştırır. Evet, ancak bu demek değil ki gezegenler tamamıyla sabit bir görünüme sahiptir. Çok küçük de olsa gezegenlerde de bu yanıp sönme eylemi, yani astronomik ışıldama/parıldama gözlemlenir. Ancak yıldızlarınki kadar çok olmadığı için bu durumu ayırt edici özellik olarak kullanabiliriz. Peki, astronomik ışıldama neden oluşur? Yıldızlar Neden Yanıp Sönüyor Gibi Görünür? Yıldızlar gerçekten yanıp söndüğü için onları öyle görmeyiz. Aslında bu durumun nedeni yıldızlardan değil, dünyanın atmosferinden kaynaklanmaktadır. Bizden çok uzakta olan yıldızlar zaten küçük noktalar şeklinde görünmektedir. Bir de yıldızlardan gelen ışınlar atmosferimize girdiğinde atmosferin farklı yoğunluktaki bölgelerinde ve farklı sıcaklıklarda

Delphinus, the dolphin ya da yunus… Bugün ki yıldızımızın öyküsü cana yakın olan bu hayvan hakkında. Gelin birlikte Delphinus (Yunus) takımyıldızının özelliklerine ve mitolojik öyküsüne bakalım! Delphinus (Yunus) Takımyıldızının Özellikleri Delphinus (Yunus) Takımyıldızının en parlak yıldızı Rotanev’dir, ancak bu takımyıldızının kadri 3 ten küçük bir yıldızı yoktur. Yani parlak olarak nitelendirilebilecek bir yıldızı bulunmamaktadır (Kadir için bknz ). Bu sebeple gökyüzünde tespit etmeniz pek kolay olmayabilir (şahsen ben şu ana kadar şeklini çıkaramadım J ). Ancak ışık kirliliğinden uzak bir yerde gözlem yapıyorsanız, Vulpecula, Sagitta ( Okçuk ), Aquila ( Kartal ), Aquarius (Kova), Equuleus ve Pegasus takımyıldızlarına olan konumu sayesinde tespit edebilirsiniz. Yandaki fotoğrafta bu takımyıldızlarının birbirlerine olan konumu görebilirsiniz. (Daha net görebilmek için fotoğrafa tıklayınız.)   Delphinus (Yunus) Takımyıldızının Mitolojik Öyküsü Delphinus takımyıldızının adı

  Önceki yazımda astronomide kadrin ne demek olduğunu kısaca anlatmış ve yıldızları görünen kadirlerine göre sıralamıştım. O yazıyı fazla uzatmamak için gökyüzünün en parlak cisimleri sıralamasını bu yazımda yapmayı uygun gördüm. Şimdi konumuza gelelim. Güneş, Ay ve Gezegenlerin Görünen Kadirleri Kadir sadece yıldızlar için kullanılmamakta, ayrıca Güneş, Ay ve gezegenler için de kullanılmaktadır. Söz gelimi Güneş -26,8 kadirdendir (çıplak gözle bakmayınız J ). Ay dolunay evresindeyken -12,5 kadirdendir. Venüs en parlak olduğu zaman -4,4; Mars ve Jüpiter -2,94, Satürn ise -0,55 kadirdendir. Buradan Mars ve Jüpiter’in her zaman aynı parlaklıkta olduğu sonucuna varılmasın, bu veriler en parlak olduğu zamanlara aittir. Gözlemlenebilen gezegenler yazımda da belirttim gibi, Jüpiter çoğu zaman Mars’tan daha parlak görülmektedir. Yani bu kadirler her zaman aynı değil, gezegenlerin birbirlerine göre konumu değiştiği için görünen kadir de değişmektedir. Şimdi görünen kadirlerinin en fazl

Gökyüzündeki yıldızlar koyu bir çarşafa serpilmiş simler gibi ve hatta daha güzel görünürler. Ancak bu yıldızların her biri ayrı parlaklıktadır. Peki bu farklı parlaklıklarının nedeni nedir? Bunun farklı nedenleri olmakla birlikte en belirgin iki nedeni o yıldızın Dünya’ya olan uzaklığı ve ışıma gücüdür diyebiliriz. Astronomide yıldızlar için parlaklıktan ziyade kadir terimi kullanılmaktadır. Önce kadrin ne demek olduğunu sonrasında da gökyüzünde gördüğümüz yıldızların kadirlerine göre sıralamasına bakalım. Astronomide Kadir (Magnitude) Nedir? Kadir, yıldızları parlaklıklarına göre sınıflandırmak için kullanılan bir terimdir. Kadir kelime olarak değer demektir (kadir kıymet bilir misiniz J ). Yıldızlar ne kadar parlaksa o kadar küçük kadirdedir. Söz gelimi en parlak yıldız olan Sirius’un görünen kadri -1,46’dır. Parlaklık azaldıkça kadir artar. Görme sınırı ise 6 olarak kabul edilmektedir. Bu sınır ışık kirliliğinden uzak yerler için geçerlidir, zira ışık kirliliği çok daha parlak

Yıldızları seyrederken siz de fark etmişsinizdir, yıldızlar sanki göz kırpıyor gibi bir yanıp bir sönerler. İşte tam da bu, bizim gezegen mi yıldız mı sorumuzun cevabıdır. Gelin şimdi daha detaylı olarak nasıl ayırt edebileceğimizi anlayalım. Gezegenler Çoğunlukla Daha Parlaktır Öncelikle Gözlemlenebilen Gezegenler yazımda da anlattığım gibi, 5 gezegeni çıplak gözle görebiliriz. Bunlar Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn’dür. Bu gezegenlerden Merkür’ün Güneş’e olan konumu nedeniyle çok sık gözlemlenemediğini belirtmiştim. Ancak gözlemlenebildiği zamanlarda -1,9 kadir ile gece gökyüzünün en parlak cisimlerinden biri olur. Venüs Ay’dan sonra en parlak birinci, Mars 4., Jüpiter 2. Ve son olarak Satürn 7. cisimdir. Yani gezegenleri çoğu yıldızdan daha parlak olması nedeniyle de ayırt edebilirsiniz. Bu gezegenleri birbirlerinden nasıl ayırt edeceğinizi öğrenmek için ilgili yazımı okuyabilirsiniz. Yıldızlar Daha Çok Yanıp Sönerler Gezegenlerin daha parlak olmasını bir kenara koyar

  Gökyüzünde yıldızlarla yazılı bir sürü öykü var, aşk, kardeşlik, acıma, ceza, intikam… Bugün öyküsü birden fazla temada olan bir takımyıldızını anlatacağım. İşte karşınızda Okçuk (Sagitta) takımyıldızı Okçuk (Sagitta) Takımyıldızını Tanıyalım Okçuk takımyıldızı gökyüzünün en küçük üçüncü takımyıldızıdır ve çok parlak bir yıldızı bulunmamaktadır. En parlak yıldızı γ Sge’dir. Okçuk takımyıldızını ışık kirliliğinden olabildiğince uzak bir konumda gözlem yaparken görebilirsiniz. Gökyüzündeki konumu Herkül, Kartal ve Lir takımyıldızlarına yakındır. Yandaki fotoğraf sayesinde Okçuk takımyıldızının diğer takımyıldızlarına konumunu anlayabilir ve onlar sayesinde de gökyüzünde tanıyabilirsiniz.   Okçuk (Sagitta) Takımyıldızının Mitolojik Öyküsü Okçuk Takımyıldızının birbirinden farklı birçok öyküsü bulunmaktadır. İşte bu öykülerden en bilinenlerden biri intikamdır. Apollon ve Tesalya kralı Phelegyas’ın kızı Koronis’in Asclepius adında bir oğulları vardır. Asclepius kendini hekim

Gökyüzünü süsleyen milyonlarca yıldız ve bunların bir o kadar çok öyküsü var. Ancak bazıları o kadar da sevimli değil… Bugün Zeus’un kuşu da denilen Kartal takımyıldızını ve mitolojik öyküsünü anlatacağım. Kartal (Aquila) Takımyıldızını Tanıyalım Kartal takımyıldızını, en parlak üyesi olan Altair sayesinde ışık kirliliğinin çok olmadığı yerlerde kolaylıkla tanıyabilirsiniz. Ayrıca, Kartal takımyıldızının yakınlarında bulunan Yay, Herkül, Oğlak ve Kova takımyıldızları da onu tanımanızı kolaylaştıracaktır. Yandaki fotoğrafta Kartal takımyıldızının şeklini ve diğer takımyıldızlarına göre konumunu görebilirsiniz. Kartal (Aquila) Takımyıldızının Mitolojik Öyküsü En başında da belirttiğim gibi, Kartal Zeus’un kuşu imiş. Ağzında yıldırımı taşıdığına, Zeus’un attığı şimşekleri geri getirdiğine inanılırmış. Kartal takımyıldızının öyküsü Prometheus’a dayanmaktadır. Tanrıların ve insanların Mekone’de toplandığı gün bir öküz kesilmiş ve onu paylaştırması Prometheus’a bırakılmıştır. Prometheu

Güneş sistemindeki bazı gezegenler, ışık kirliliğine bağlı olarak, çıplak gözle görülebilirler.  İşte bu gezegenleri nasıl gözlemleyebileceğimizi ve ayırt edebileceğimizi deneyimlerime ve araştırmalarıma dayanarak anlatacağım. Herhangi bir alete ihtiyaç duymadan net bir şekilde gözlemleyebileceğiniz gezegenler Merkür, Mars, Jüpiter, Satürn ve Venüs’tür. NASA bu beş gezegene bu sebeple “Fab Five” olarak tanımlamaktadır. Şimdi bu gezegenleri tek tek inceleyelim. Çıplak Gözle Venüs Venüs, gökyüzünde Ay’dan sonra görebileceğiniz en parlak cisimdir. Güzel görüntüsüne ithafen adını Roma mitolojisindeki güzellik tanrıçasından alır. Venüs’ü güneş doğmadan kısa bir süre önce doğuda veya battıktan sonra batıda görebilirsiniz. O kadar parlak görünecektir ki, şüpheye yer kalmayacak bir şekilde anlayacaksınız J  Yandaki, benim çektiğim fotoğrafta, gün doğumunda Venüs'ün halen ne kadar parlak olduğunu görebilirsiniz. Dürbün ile bakarsanız muhtemelen beş köşeli yıldız şekline benzetebilirsini

  Gökyüzündeki takımyıldızlarında resmedilmiş olan tanrılar, insanlar, hayvanlar ve daha niceleri… İşte bugün bir insanın değil bir müzik aletinin takımyıldızını ve mitolojik öyküsünü anlatacağım. En eski müzik aletlerinden Lir! Lir (Lyra) Takımyıldızını Tanıyalım Lir takımyıldızına çalgı takımyıldızı da denmektedir. Bu takımyıldızının en parlak üyesi Vega yıldızıdır. Gökyüzünde çok küçük bir alanı kaplayan bu takımyıldızını, gökyüzünün en parlak beşinci yıldızı olan Vega sayesinde bulabilirsiniz.   Lir (Lyra) Takımyıldızının Mitolojik Öyküsü Gelelim Lir takımyıldızının mitolojik öyküsüne… Lir çalgısını Tanrı Hermes’in çocukken icat ettiğine inanılırmış. Hermes bir kaplumbağanın kabuğuna inek bağırsağını geçirmiş ve bu müzik aletini yapmış. Yaptığı bu çalgıyı yarı kardeşi Apollon’a hediye etmiş. En sonunda da Apollon tarafından asıl sahip olması gereken kişiye, çaldığı melodilerle herkesi kendine hayran bırakacak olan Orpheus’a daha çocukken verilmiş. Orpheus lir çalmayı perile

Dünyamız şuan için canlılara ev olabilen tek gezegen olmasına karşın koşulları canlıların yaşamasına el vermeyen birçok gezegen bulunmaktadır. Esasında, güneş sisteminde bulunanlara gezegen derken güneş sistemi dışındakilere ötegezegen denilmektedir. Bugün güneş sisteminde bulunan gezegenlerin özelliklerini inceleyeceğiz. Yazının sonunda oraların neden canlı yaşamı için çok da uygun olmadıklarını anlayacağız J GÜNEŞ SİSTEMİNDEKİ GEZEGENLER Güneşe olan yakınlıklarına göre sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün güneş sistemimizde bulunan gezegenlerdir. Şimdi bu gezegenleri bu sıraya göre inceleyelim.   MERKÜR Güneşe en yakın olan Merkür aynı zamanda en hızlı ve en küçük gezegendir. En’lerin gezegeni Merkür’ün Güneş etrafındaki bir tam turu 87,969 Dünya günü sürmektedir. Kendi etrafında bir tam tur dönmesi ise 58,646 gün sürer. Yani Merkür’de bir gün 58,646 gün sürer. Merkür’ün diğer enlerine bir ek olarak, Güneş Sistemi’ndeki diğer gezegenlere