Gökyüzü Aşıkları

Bugün, 26 Mayıs 2021, süper çiçek kanlı ay tutulması gerçekleşti. Bu yıl gerçekleşen tek tam Ay Tutulması olduğu için neden böyle adlandırıldığını ve bu olayın özelliklerini anlatan bir yazı yazmaya karar verdim. Okumaya devam ediniz 😄 SÜPER AY NEDİR? Süper Ay, Ay'ın Dünya'ya yıl içindeki en yakın olduğu konuma ulaşması ve bu nedenle de en parlak görünümünü kazanması halidir. Ay'ın Dünya etrafında izlediği yörünge eliptiktir. Yani Dünya'ya olan uzaklığı yıl içinde değişmektedir. Süper Ay ise, bu eliptik yörüngede Dünya'ya en yakın olduğu konumda, yıl içerisindeki en parlak olduğu döneme denmektedir. (Not: Ay'ın Dünya'ya en yakın olduğu o konuma yerberi denmektedir.) SÜPER ÇİÇEK KANLI AY TUTULMASI NEDİR? Süper çiçek kanlı ay tutulması ise aynı anda birden fazla olayı içerisinde barındırmaktadır. Yukarıda da anlattığım üzere, Ay'ın yıl içerisindeki en parlak konumuna "Süper Ay" denmektedir. Ay'ın dolunay zamanının mayıs ayında gerçekleşmesi

 Yıldızları seyrederken fark etmişsinizdir, sanki bize göz kırpar gibi yanıp sönerler. Hatta bu özelliklerini yıldız mı gezegen mi nasıl ayırt ederiz yazımda belirtmiştim. Gezegenler daha durgun görünürken yıldızlar yanıp sönerler, bu da bizim ayırt etmemizi kolaylaştırır. Evet, ancak bu demek değil ki gezegenler tamamıyla sabit bir görünüme sahiptir. Çok küçük de olsa gezegenlerde de bu yanıp sönme eylemi, yani astronomik ışıldama/parıldama gözlemlenir. Ancak yıldızlarınki kadar çok olmadığı için bu durumu ayırt edici özellik olarak kullanabiliriz. Peki, astronomik ışıldama neden oluşur? Yıldızlar Neden Yanıp Sönüyor Gibi Görünür? Yıldızlar gerçekten yanıp söndüğü için onları öyle görmeyiz. Aslında bu durumun nedeni yıldızlardan değil, dünyanın atmosferinden kaynaklanmaktadır. Bizden çok uzakta olan yıldızlar zaten küçük noktalar şeklinde görünmektedir. Bir de yıldızlardan gelen ışınlar atmosferimize girdiğinde atmosferin farklı yoğunluktaki bölgelerinde ve farklı sıcaklıklarda

  Önceki yazımda astronomide kadrin ne demek olduğunu kısaca anlatmış ve yıldızları görünen kadirlerine göre sıralamıştım. O yazıyı fazla uzatmamak için gökyüzünün en parlak cisimleri sıralamasını bu yazımda yapmayı uygun gördüm. Şimdi konumuza gelelim. Güneş, Ay ve Gezegenlerin Görünen Kadirleri Kadir sadece yıldızlar için kullanılmamakta, ayrıca Güneş, Ay ve gezegenler için de kullanılmaktadır. Söz gelimi Güneş -26,8 kadirdendir (çıplak gözle bakmayınız J ). Ay dolunay evresindeyken -12,5 kadirdendir. Venüs en parlak olduğu zaman -4,4; Mars ve Jüpiter -2,94, Satürn ise -0,55 kadirdendir. Buradan Mars ve Jüpiter’in her zaman aynı parlaklıkta olduğu sonucuna varılmasın, bu veriler en parlak olduğu zamanlara aittir. Gözlemlenebilen gezegenler yazımda da belirttim gibi, Jüpiter çoğu zaman Mars’tan daha parlak görülmektedir. Yani bu kadirler her zaman aynı değil, gezegenlerin birbirlerine göre konumu değiştiği için görünen kadir de değişmektedir. Şimdi görünen kadirlerinin en fazl

  Ay'ın Evrelerinin Oluşumu Ay’ın gördüğümüz yüzü hep aynıdır. Yani Dünya’dan bakıldığında ayın tüm kısımlarını göremeyiz. Yine de dünyamızın uydusu her gün aynı görünmez. Bunun sebebi ise şudur: Ay Güneşten aldığı ışığı yansıtırken Dünya’ya göre konumu da sürekli değişmektedir. Ay’ın hep aynı tarafı güneş ışığı almasına rağmen, bu değişen konumu nedeniyle, o kısmın görünme miktarı değişir. İşte bu görünen kısmın miktarının değişmesi sonucu Ay’ın evreleri (fazları) oluşur. Ay'ın fazlarını saydıktan sonra bu fazların oluşumuna daha ayrıntılı olarak bakalım. Ay'ın Evreleri (Fazları) Yeni ay (New Moon) Hilal (Waxing Crescent) (Bazı kaynaklarda karşıma Yeni ay ertesi olarak çıktı.) İlk Dördün (First Quarter) Şişkin ay (Waxing Gibbous) Dolunay (Full Moon) Şişkin Ay (Waning Gibbous) (Bazı kaynaklarda karşıma Küçülen ay olarak çıktı.) Son Dördün (Third Quarter) Küçülen Hilal (Waning Crescent) NASA’nın fotoğrafında da gösterildiği gibi, Ay’ın sağ tarafı tamamen gü

                                                                           Ay’ın ufukta göründüğü zamanki rengini yükseldikçe neden kaybettiğini hiç düşündünüz mü? Kırmızı-turuncudan daha soluk bir sarıya doğru renk değişiminin nedenini gelin basit bir şekilde inceleyelim. Görme eylemi, ışığın cisme çarpması ve gözümüze yansıması sonucu gerçekleşir. Ay’a baktığımız zaman Ay’dan yansıyan ışığın gözümüze ulaşmasıyla görme Ay’ı görürüz. Yansıyan bu ışığın atmosferdeki parçacıklar tarafından saçılması ise Ay farklı konumdayken farklı renklerde görmemize neden olur. Çünkü farklı dalga boylarındaki ışık ışınlarının farklı miktarlarda saçılırlar. Ay henüz görme hizamıza girmişken, yansıttığı ışık bize ulaşana kadar daha fazla yol aldığı için kısa dalga boylu mavi ışık saçılır, dolayısıyla dalga boyu uzun olan kırmızı-turuncu renklerde görünür. Gökyüzünde yükseldikçe ışığın aldığı yol azaldığı için kısa dalga boyu da bize ulaşır ve daha açık renkte görmeye başlarız. Bir amatör olarak, beni