YILDIZLARIN DA ÖYKÜLERİ VAR - AURİGA (ARABACI) TAKIMYILDIZI

 

Yıldızların öyküleri olduğunu belki de sizi bıktıracak kadar çok defa söylemiş olabilirim. Ama bu öyküler benim anlatmakla bitiremeyeceğim kadar fazlalar. Bugün bir tanesini daha sizlerle paylaşacağım. İşte karşınızda Arabacı Takımyıldızı!

 

Auriga (Arabacı) Takımyıldızını Tanıyalım

Auriga (Arabacı) takımyıldızını, gece gökyüzünün en parlak 6.yıldızı olan Capella’yı barındırdığı için kolaylıkla tespit edebilirsiniz. Ayrıca yanda fotoğrafta gördüğünüz üzere, Perseus, Boğa (Taurus) ve İkizler (Gemini) takımyıldızlarına olan konumu da onu bulmanıza yardım edecektir.

Auriga (Arabacı) Takımyıldızının Mitolojik Öyküsü

Arabacı takımyıldızı yunan mitolojisinde birçok öyküye konu olmuştur. Bunlardan en bilineni ise Hermes’in oğlu Myrtilus ile ilgilidir. Hikaye şöyledir: Kral Ooenemaus çok iyi bir at sürücüsüymüş ve savaş tanrısı Ares kendisine bir çift at hediye etmiş. O atlar öyle güçlüymüş ki dünya üzerindeki başka herhangi bir ata yenilemeyeceğine inanılırmış. Bu atları koştuğu arabanın arabacısı ise Mrytilus imiş. Kralın Hippodameia adında çok sevdiği bir kızı varmış. Kızını o kadar çok severmiş ki evlenmesini dahi istemezmiş. Bunun için de bir çözüm bulmuş, kızına talip olarak gelenlere at arabasıyla yarış yapmayı teklif edermiş ve şöyle de eklermiş: Kazanırsan kızımla evlenirsin, kaybedersen ölürsün. Talip olanların ve bu teklifi kabul edenlerin hiçbiri yarışı kazanamamışlar ve Kral tarafından öldürülmüşlerdir ta ki Pelops’a kadar. Bazı kaynaklara göre Pelops bazılarına göre ise Hippodameia, Mrytilus’a rüşvet vererek kandırmış ve Kralın kaybetmesini istemişler. Bazı kaynaklarda Mrytilus’a vaat edilen parayken bazılarında Hippodameia ile bir gecedir. Hippodemia’ya aşık olan ancak babasından korktuğu için hiç talip olmayan Mrytilus bu teklifi kabul etmiş ve arabanın vidasını gevşeterek yarışta Kralın kaybetmesine ve hatta ölmesine neden olmuş. Bunun üzerine vaat edilen hiçbir şeyi alamadığı gibi Pelops tarafından öldürülmüştür. İşte bu arabacının anısı yıldızlara işlenmiş ve sonsuza kadar yaşatılacaktır.

Bir rivayet ise şöyledir: Ateş ve demir tanrısı Hephaistos’un tohumları yere saçılmış ve oradan yarı insan yarı yılan olan Auriga (kral Erichthonius ) doğmuştur. Bu yaratığa acıyan Athena onu bir kutuya koymuş ve Atina kralı Kekrops’un üç kızına vermiş ancak kutuyu açmamaları konusunda uyarmıştır. Meraklarına yenik düşen bu üç kız kutuyu açmışlar ve karşılarında Erichthonius’un garip vücudunu görünce akıllarını yitirip kendilerini Akropolis’ten aşağı atmışlar. Zaman geçmiş ve Erichthonios büyümüş. Sonrasında Atina krallığını ele geçirmiş. Erichthonios, Atinalıların baş koruyucusu olan ünlü dört atı birden süren ilk insan olmuş. Bu nedenle yıldızlar arasına “arabacı” ünvanıyla alınarak Zeus tarafından onurlandırılmıştır.

Başka bir rivayet ise şöyledir: Titanlardan Kronos, kız kardeşi Rhea ile evlenmiş. Ancak bir kehanete göre Rhea ile olan çocuklarından biri onu öldürecekmiş. Bu nedenle Rhea’nın her doğurduğu çocuğu yemiş ta ki Zeus’a kadar. Her doğurduğu çocuğun öldürülmesine çok üzülen Rhea, son çocuğu Zeus’u yaşatmaya niyetliymiş. Zeus gecenin karanlığında doğmuş ve bunu fırsat bilen Rhea Zeus’u Girit adasındaki İda dağının tepelerine götürmüş ve oraya bırakmış. Gaia (yer) Zeus’u almış ve bir mağaranın dibine saklamış. Rhea, Kronos’a, yeni doğan çocuk diyerek bir taşı kundak bezine sarmış ve vermiş. Kronos taşı Zeus sanarak hemen yutmuş. Zeus, ise keçi Amaltheia’nın sütünü emerek dağda büyümüş. Zeus keçiye olan gönül borcunu, onu yıldızlar arasına alarak ödemiş. Auriga takımyıldızının en parlak yıldızı olan Capella’nın kelime anlamı da bu hikayeye uygun olarak “küçük keçi”dir.

 

Edebiyat ve gökyüzü, benim için her zaman bir şekilde iç içe olmuşlardır. Sizin de benim gibi gökyüzünün edebi hikayelerini sevdiğinizi umuyorum. Yıldızların da öyküleri var serisinin bir diğer üyesinde görüşünceye kadar gökyüzüne bakmayı ve gökyüzünde Arabacı takımyıldızını ya da en azından Capella’yı bulmayı unutmayın

 

Kaynakça:

TAKIMYILDIZLARIN MİTOLOJİK ÖYKÜLERİ, YASEMİN ÖRS, ANKARA-2001

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Auriga_IAU.svg

https://en.wikipedia.org/wiki/Myrtilus

https://tr.wikipedia.org/wiki/Auriga_(tak%C4%B1my%C4%B1ld%C4%B1z)