ASTRONOMİ SÖZLÜĞÜ

Galaksi

Astronomi ile ilgili araştırma yaparken birçok yabancı kaynağa rastlarız. Bu kaynakları daha rahat anlayabilmek için gündelik hayata dair kelime bilgisinin yanı sıra, astronomi terimlerinin de İngilizcesini bilmemiz gerekmektedir. Bu yazımda bazı astronomi terimlerinin anlamlarını ve onların İngilizcelerini sizlerle paylaşacağım.

Evren (Universe): Bütün yıldızları, gökadaları, kümeleri, gaz ve bulutları içine alan maddeyle dolu uzayın bütünü.

Gökada/Galaksi (Galaxy): Kütleçekim kuvvetiyle birbirine bağlı yıldızlar, gazlar, tozlar (ve karanlık madde) dan oluşan çok büyük sistemlerdir

Yeryüzünden Samanyoluna bakış

 Samanyolu (Milky way): Gökkubbeyi bir büyük daire boyunca saran,   milyonlarca yıldız ve gaz bulutundan oluşmuş donuk ışıklı kuşak.   Evrende bu kuşak sarmal yapılı mercimek biçiminde bir uzay   adasıdır. Güneş bu ada içinde sarmalın kollarından biri üzerinde   bulunur.

 Gök cismi (Celestial body/object): Astronomik cisim ya da gök cismi   gözlemlenebilir evrenin içindeki cisimlerin genel adıdır.

 Gezegen (Planet): Güneş çevresinde dolanan, ondan aldıkları ışığı   yansıtan gökcisimlerinin ortak adı. Duran yıldızlara göre sürekli   olarak yer değiştirirler.

  Ötegezegen (Exoplanets): Güneş sistemi dışındaki bir gezegen.

  Yıldız (Star): Uzayda yer alan, yoğun ısı ve ışık üreten gök   cisimleridir.

Güneş sistemi (Solar system): Samanyolu Galaksi’sinde yer alan ve orta büyüklükte bir yıldız olan Güneş’in merkezinde bulunduğu; Güneş’in çekim etkisi altında kalan 8 gezegen, bu gezegenlerin 166 uydusu, 5 cüce gezegen, cüce gezegenlerin 6 uydusu ve milyarlarca başka küçük gökcisminin olduğu bir sistemdir.

Uydu (moon/satellite): Bir gezegenin, ya da genel olarak bir gökcisminin çevresinde dolanan başka bir cisim.

Takımyıldızı (Constellation): Gökyüzüne baktığımızda birbirine göre durumları her daim aynı olan ve değişmeyen yıldız topluluğudur.

Yıldız kümesi (Star cluster): Uzayda bir araya gelmiş yıldız yığını.

Nebula

Yıldız deseni (Asterism): Gözlemsel astronomide gece gökyüzünde görülebilen popüler bir desen veya yıldız grubudur. Takımyıldız ile karıştırılabilir ancak çoğunlukla bir takımyıldızın gökyüzünün resmi olarak tanınan bir alanı bulunur. Yıldız deseni, gözle görülen belli bir yıldız topluluğunu zihinsel olarak birbirine bağlamak için kullanılan çizgilerdir.

Bulutsu/Nebula (Nebulae): Uzayda yıldızlar arasında bulunan boşluklarda yer alan ve yıldızların yaydığı ışıkla görünür hale gelen yoğun gaz ve toz bulutlarına verilen isimdir.

Asteroit (Asteroid): Asteroid, Güneş etrafında dönen ve 10 metreden büyük çapa sahip, gezegen olmayan kayalık gök cisimlerine verdiğimiz bir isimdir. Genellikle Mars ile Jüpiter'in yörüngesi arasında (Asteroid Kuşağı adı verilen bir bölgede) rastlamaktayız.

Meteor Yağmuru

  Meteoroid/Göktaşı (Meteoroide): Güneş   etrafında  dönen, asteroidlere kıyasla çok daha   küçük olan gök cisimleridir.

  Meteor: Atmosfere girip sürtünmenin etkisiyle   yanarak ışık saçan ve yok olan
  meteoroidlerdir. Halk arasında yıldız kayması   olarak bilinir.

  Meteorit (Meteorite): Yanarak yok olmayan ve   yeryüzüne ulaşıp yere düşen meteoroidlerdir.

  Uzay (Space): Evrenin dünya atmosferi dışında   kalan kısmına verilen kısmıdır.

 

Kaynakça: https://tr.wikipedia.org/wiki/Astronomik_cisim#:~:text=Astronomik%20cisim%20ya%20da%20g%C3%B6k,gezegenler)%20sabitken%20baz%C4%B1lar%C4%B1%20y%C3%B6r%C3%BCngelerinde%20d%C3%B6ner.

https://oraclered.wordpress.com/2017/06/02/astronomi-sozlugu/

http://www.bulutsu.org/gts.php

https://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1z_deseni_(g%C3%B6kbilim)#:~:text=Y%C4%B1ld%C4%B1z%20deseni%2C%20(Y%C4%B1ld%C4%B1z%20i%C5%9Fareti%20veya,bir%20desen%20veya%20y%C4%B1ld%C4%B1z%20grubudur.&text=Y%C4%B1ld%C4%B1z%20desenleri%20sadece%20birka%C3%A7%20y%C4%B1ld%C4%B1z%C4%B1n,daha%20karma%C5%9F%C4%B1k%20desenlerine%20kadar%20uzan%C4%B1r.

https://www.bilimgemisi.com/takimyildizi-isimleri-ve-cesitleri-nelerdir/

https://evrimagaci.org/asteroid-meteoroid-meteor-meteorit-ve-kuyruklu-yildiz-arasindaki-fark-ne-8221