Gökyüzü Aşıkları

 Yıldızları seyrederken fark etmişsinizdir, sanki bize göz kırpar gibi yanıp sönerler. Hatta bu özelliklerini yıldız mı gezegen mi nasıl ayırt ederiz yazımda belirtmiştim. Gezegenler daha durgun görünürken yıldızlar yanıp sönerler, bu da bizim ayırt etmemizi kolaylaştırır. Evet, ancak bu demek değil ki gezegenler tamamıyla sabit bir görünüme sahiptir. Çok küçük de olsa gezegenlerde de bu yanıp sönme eylemi, yani astronomik ışıldama/parıldama gözlemlenir. Ancak yıldızlarınki kadar çok olmadığı için bu durumu ayırt edici özellik olarak kullanabiliriz. Peki, astronomik ışıldama neden oluşur? Yıldızlar Neden Yanıp Sönüyor Gibi Görünür? Yıldızlar gerçekten yanıp söndüğü için onları öyle görmeyiz. Aslında bu durumun nedeni yıldızlardan değil, dünyanın atmosferinden kaynaklanmaktadır. Bizden çok uzakta olan yıldızlar zaten küçük noktalar şeklinde görünmektedir. Bir de yıldızlardan gelen ışınlar atmosferimize girdiğinde atmosferin farklı yoğunluktaki bölgelerinde ve farklı sıcaklıklarda

  Önceki yazımda astronomide kadrin ne demek olduğunu kısaca anlatmış ve yıldızları görünen kadirlerine göre sıralamıştım. O yazıyı fazla uzatmamak için gökyüzünün en parlak cisimleri sıralamasını bu yazımda yapmayı uygun gördüm. Şimdi konumuza gelelim. Güneş, Ay ve Gezegenlerin Görünen Kadirleri Kadir sadece yıldızlar için kullanılmamakta, ayrıca Güneş, Ay ve gezegenler için de kullanılmaktadır. Söz gelimi Güneş -26,8 kadirdendir (çıplak gözle bakmayınız J ). Ay dolunay evresindeyken -12,5 kadirdendir. Venüs en parlak olduğu zaman -4,4; Mars ve Jüpiter -2,94, Satürn ise -0,55 kadirdendir. Buradan Mars ve Jüpiter’in her zaman aynı parlaklıkta olduğu sonucuna varılmasın, bu veriler en parlak olduğu zamanlara aittir. Gözlemlenebilen gezegenler yazımda da belirttim gibi, Jüpiter çoğu zaman Mars’tan daha parlak görülmektedir. Yani bu kadirler her zaman aynı değil, gezegenlerin birbirlerine göre konumu değiştiği için görünen kadir de değişmektedir. Şimdi görünen kadirlerinin en fazl

Yıldızları seyrederken siz de fark etmişsinizdir, yıldızlar sanki göz kırpıyor gibi bir yanıp bir sönerler. İşte tam da bu, bizim gezegen mi yıldız mı sorumuzun cevabıdır. Gelin şimdi daha detaylı olarak nasıl ayırt edebileceğimizi anlayalım. Gezegenler Çoğunlukla Daha Parlaktır Öncelikle Gözlemlenebilen Gezegenler yazımda da anlattığım gibi, 5 gezegeni çıplak gözle görebiliriz. Bunlar Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn’dür. Bu gezegenlerden Merkür’ün Güneş’e olan konumu nedeniyle çok sık gözlemlenemediğini belirtmiştim. Ancak gözlemlenebildiği zamanlarda -1,9 kadir ile gece gökyüzünün en parlak cisimlerinden biri olur. Venüs Ay’dan sonra en parlak birinci, Mars 4., Jüpiter 2. Ve son olarak Satürn 7. cisimdir. Yani gezegenleri çoğu yıldızdan daha parlak olması nedeniyle de ayırt edebilirsiniz. Bu gezegenleri birbirlerinden nasıl ayırt edeceğinizi öğrenmek için ilgili yazımı okuyabilirsiniz. Yıldızlar Daha Çok Yanıp Sönerler Gezegenlerin daha parlak olmasını bir kenara koyar

Dünyamız şuan için canlılara ev olabilen tek gezegen olmasına karşın koşulları canlıların yaşamasına el vermeyen birçok gezegen bulunmaktadır. Esasında, güneş sisteminde bulunanlara gezegen derken güneş sistemi dışındakilere ötegezegen denilmektedir. Bugün güneş sisteminde bulunan gezegenlerin özelliklerini inceleyeceğiz. Yazının sonunda oraların neden canlı yaşamı için çok da uygun olmadıklarını anlayacağız J GÜNEŞ SİSTEMİNDEKİ GEZEGENLER Güneşe olan yakınlıklarına göre sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün güneş sistemimizde bulunan gezegenlerdir. Şimdi bu gezegenleri bu sıraya göre inceleyelim.   MERKÜR Güneşe en yakın olan Merkür aynı zamanda en hızlı ve en küçük gezegendir. En’lerin gezegeni Merkür’ün Güneş etrafındaki bir tam turu 87,969 Dünya günü sürmektedir. Kendi etrafında bir tam tur dönmesi ise 58,646 gün sürer. Yani Merkür’de bir gün 58,646 gün sürer. Merkür’ün diğer enlerine bir ek olarak, Güneş Sistemi’ndeki diğer gezegenlere

  Ay'ın Evrelerinin Oluşumu Ay’ın gördüğümüz yüzü hep aynıdır. Yani Dünya’dan bakıldığında ayın tüm kısımlarını göremeyiz. Yine de dünyamızın uydusu her gün aynı görünmez. Bunun sebebi ise şudur: Ay Güneşten aldığı ışığı yansıtırken Dünya’ya göre konumu da sürekli değişmektedir. Ay’ın hep aynı tarafı güneş ışığı almasına rağmen, bu değişen konumu nedeniyle, o kısmın görünme miktarı değişir. İşte bu görünen kısmın miktarının değişmesi sonucu Ay’ın evreleri (fazları) oluşur. Ay'ın fazlarını saydıktan sonra bu fazların oluşumuna daha ayrıntılı olarak bakalım. Ay'ın Evreleri (Fazları) Yeni ay (New Moon) Hilal (Waxing Crescent) (Bazı kaynaklarda karşıma Yeni ay ertesi olarak çıktı.) İlk Dördün (First Quarter) Şişkin ay (Waxing Gibbous) Dolunay (Full Moon) Şişkin Ay (Waning Gibbous) (Bazı kaynaklarda karşıma Küçülen ay olarak çıktı.) Son Dördün (Third Quarter) Küçülen Hilal (Waning Crescent) NASA’nın fotoğrafında da gösterildiği gibi, Ay’ın sağ tarafı tamamen gü

Gökyüzüne baktığımız zaman gördüğümüz takımyıldızlarına, yıldızlara eski zamanlardan beri insanlar hikayeler atfetmişler ve isimler koymuşlardır. Peki ya gezegenlere? Tabii ki gezegenleri de es geçmemişler. Modern gökbilimciler de bu geleneği sürdürmüş ve keşfedilen gezegenlere mitolojik kökenli isimler koymuşlardır. Gelin güneş sisteminde bulunan gezegenlerin isimlerinin nereden geldiğine bakalım. MERKÜR  Güneşe en yakın olan ve en hızlı olan gezegen Merkür adını Roma tanrısı Merkür’den almıştır. Roma mitolojisinde Tanrı Merkür, en kurnaz ve en hızlı Tanrıdır. Bu tanrının Yunan mitolojisindeki karşılığı ise Hermes'tir. VENÜS  Güneşe en yakın ikinci gezegen ve dünyamızdan gözlemlenmesi en güzel olan gezegen Venüs’tür. Belki de en güzel görünen gezegen olduğu için, bu gezegen adını Roma mitolojisindeki aşk ve güzellik koruyucusu tanrıçası Venüs’ten almıştır. Venüs’ün Yunan mitolojisindeki karşılığı Afrodit'tir. Venüs gökyüzünde Ay’dan sonra gördüğümüz en parlak şeydir. Gün doğ